www.dubbing.fora.pl

[Andrzej Androchowicz]

.............................................................................................................................................................................................................................................................


KRZYSZTOF ANDRZEJ CHAMIEC urodził się 2 lutego 1930 roku w Andrudze koło Włodzimierza Wołyńskiego. Po wojnie dwukrotnie na krótko aresztowany (przez Rosjan i SB) za przynależność jego rodziny do AK. Początkowo studiował ekonomię na lubelskim UMCS. W tym czasie zadebiutował w lubelskiej Operetce (1949). Później przeniósł się do Szczecina, gdzie grał w Teatrze Polskim.

W sezonach 1953/54, 1954/55 oraz 1955/56 występował w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Stworzył tu kilka bardzo interesujących kreacji, o których pisano: „Niewątpliwie szczytowym osiągnięciem tej kadencji była realizacja Żeglarza J. Szaniawskiego w reż. K. Swinarskiego [prem. 14 V 1955 – przyp. AA] z udziałem M. Plucińskiego (kapitan Nut) i świetnie już zapowiadającego się K. Chamca (Jan). Sąd, iż był to jeden z najlepszych spektakli tej sztuki w powojennym teatrze, potwierdzają zgodnie recenzje, w tym z prasy ogólnopolskiej”. [Kaszyński S., Teatralia..., s. 71]. Ten spektakl wspominał aktor z humorem po latach: „Za czasów młodości grałem w teatrze kaliskim. Właśnie występowaliśmy w Poznaniu ze sztuką Szaniawskiego Żeglarz reżyserowaną przez Konrada Swinarskiego, który debiutował nią jako reżyser. Dwie godziny przed spektaklem pochyliłem się w hotelu nad umywalką i już pozostałem w tej pozycji – chwycił mnie postrzał. Lekarz zaaplikował mi morfinę. Dzięki niej moja rola została oceniona niezwykle wysoko, grałem podobno bajecznie, jak w malignie!” [Budzińska A., Rodzynki i migdały, t. 2]. W Kaliszu zadebiutował również jako asystent reżysera w Zwykłym człowieku L. Leonowa (prem. 9 IX 1955).

W 1954 zdał aktorski egzamin eksternistyczny w PWST w Krakowie. Od 1956 grał w tamtejszych teatrach: Starym im H. Modrzejewskiej i J. Słowackiego (1957-61). Potem występował w łódzkim Teatrze im. S. Jaracza (1961-67).

Od 1967 związany z teatrami stołecznymi: Klasycznym, Ateneum, Polskim, Narodowym oraz z Centrum Sztuki Studio, w których stworzył wiele niezapomnianych kreacji, m.in. w Cyrano de Bergerac Rostanda, Caliguli Camusa, Kordianie Słowackiego, Troilusie i Kressydzie Szekspira, Mazepie Słowackiego, Wujaszku Wani Czechowa, Księżyc świeci zabłakanym O’Neilla, Zbójcach Schillera (rola Franciszka Moore’a). Dużo i chętnie występował w Teatrze Telewizji. Zagrał wysoko ocenione role, m.in. w Eryku IV i Henryku VI oraz policjanta w Cenie Millera.

O swoim zawodzie mówił „Teatr jest dla aktora nie wysychającym źródłem emocji. Nawet jeśli chwilowo mam go dosyć, po pewnym czasie powraca jeszcze silniejsza fascynacja. Liczyłem, że w końcu się od niej uwolnię, ale nic z tego!. Udaje mi się to tylko do momentu, póki nie wejdę do teatru”.

Współpracował z TVP. Grał w Teatrze Telewizji, m.in. ks. Robaka w Panu Tadeuszu w adaptacji Hanuszkiewicza (Studio-63 1970) oraz w telewizyjnych teatrach Sensacji i „Kobra”, gdzie często był obsadzany w rolach inspektorów policji. Występował także w Teatrze Polskiego Radia, w którym stworzył wybitną kreację jako Rhett Butler w Przeminęło z wiatrem M. Mitchell.

Na ekranie filmowym zadebiutował w 1961 rolą Hrabiego w Komediantach Kaniewskiej. Wystąpił w kilkudziesięciu pierwszo- i drugoplanowych rolach w polskich i zagranicznych (Czechosłowacja, NRD, ZSRR) filmach fabularnych, telewizyjnych oraz w serialach. Jego emploi (męski, wyniosły, pewny siebie) predestynowało go do grania ról mundurowych, zwłaszcza oficerów (m.in. kapitan gwardii w Marysi i Napoleonie Buczkowskiego, podporucznik „Kruk” w Barwach walki, porucznik Kaczmarek w trylogii Kierunek Berlin, Ostatnie dni, Zwycięstwo Passendorfera, sturmbahnführer Lothar w Stawce większej niż życie Morgensterna i Konica, pułkownik w Urodzinach młodego warszawiaka Petelskich), ludzi wykształconych (m.in. Piotr w Złocie Hasa, prokurator Deruga w Niedzieli sprawiedliwości Passendorfera, dyrektor kombinatu w Walkowerze Skolimowskiego, doktor Stanny w Weekendzie z dziewczyną Nasfetera), dyplomatów, arystokratów, cudzoziemców (książę Schwanzenberg w Wielkiej miłości Balzaka Solarza, hrabia Anglik w Lalce Bera). Często odtwarzał postaci historyczne (m.in. rola tytułowa w Kazimierzu Wielkim Petelskich, Ignacy Paderewski w Polonia Restituta Poręby, generał Orlicz-Dreszer w Zamachu stanu Filipskiego, Feliks Dzierżyński w Krachu operacji „Terror” Bobrowskiego). Wielką popularność przyniosły mu role Jana w Kamiennych tablicach Petelskich oraz Dziada w telewizyjnym filmie Gwiezdny pył Kondratiuka (w obrazie tym dubbingował go Janusz Paluszkiewicz). Swoich filmowych bohaterów obdarzał naturalną elegancją, ciepłem i urokiem osobistym.

Od lat sześćdziesiątych związany był z warszawskim Studiem Opracowań Filmów. Brał udział w nagraniach polskiej ścieżki dźwiękowej do filmów zagranicznych. W dubbingu stworzył wiele niezapomnianych kreacji.

Był członkiem SPATiF-ZASP (czł. Zarządu Oddz. Warszawskiego 1957-82). Uhonorowany nagrodami Przewodniczącego Komitetu ds. RTV oraz Prezydenta m. Warszawy. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, Honorową Odznaką m. Łodzi, brązowym i srebrnym medalem „Zasłużony dla Obronności Kraju” (za kreacje w filmach o tematyce wojskowej). Zasłużony dla kultury narodowej (1989).

Był czterokrotnie żonaty z aktorkami: Aleksandrą Grzędzianką, Joanną Sobieską, Joanną Jędryką i z Laurą Łącz. Z tych związków miał czworo dzieci.

Zmarł 11 października 2001 roku w Warszawie.

Praca w dubbingu (wybrane role):

1966 – Janosik
1969 – Szósty lipca
1969 – Winnetou i król nafty




Źródła: A. Budzińska, Rodzynki i migdały 2, Kraków 1991; K. Eberhardt, Album aktorów polskiego filmu i telewizji, Warszawa 1975; Encyklopedia kina (red. T. Lubelski), Kraków 2003; J. Jachowicz, „Bardziej cenić środek” – rozmowa z Krzysztofem Chamcem [w:] Komedianci, rzecz o bojkocie (red. A. Roman), Warszawa 1990; Kto jest kim w Polsce 1984, Warszawa 1984; Kto jest kim w Polsce ed. II, Warszawa 1989; PWN Leksykon Kino (red. K. Damm, B. Kaczorowski), Warszawa 2000; Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej. Ziemia kaliska (red. D. Wańka – autor hasła A. Androchowicz), tom 3, Kalisz 2007;
Ponadto: roczniki „Filmowego Serwisu Prasowego”; strona internetowe: [link widoczny dla zalogowanych] www.dubbing.fora.pl

Andrzej Androchowicz